Uzm. Dt. Sevcihan AÇAR TUZLUCA

Gerek fissür örtücüler, gerekse yerel fluorid uygulamaları ideal olarak dişlerin sürmesini izleyen ilk 3-4 yıl içinde yapılmalıdır. Başka bir deyişle, dişler sürdükten sonraki dönem içerisinde çürüksüz dişlere uygulanması en etkili sonuçları vermektedir.

Çürük süt dişleri hem çocuğun kendisi için, hem de alttaki sürekli dişlerin gelişimi bakımından son derece zararlıdır. Tedavi edilmeyen çürük süt dişlerinin köklerinde bir süre sonra enfeksiyon gelişir. Bu enfeksiyon altta gelişmekte olan dişlerin minelerinde kalıcı gelişimsel lekelenmelere sebep olabilir. Ayrıca, çürük süt dişleri ciddi birer enfeksiyon kaynağıdır ve vücuttaki hayati organlara kadar uzanan enfeksiyonlara kaynak teşkil edebilir. Örneğin, kalp, böbrekler, eklemler bu enfeksiyonlardan kolayca etkilenen organlardır. Küçük yaşta diş çürüğü ve sonuçları ile tanışan çocuğun beslenmesi, uyku düzeni, büyümesi, fiziksel ve sosyal gelişimi ile yaşam kalitesi bozulur. Tüm bu nedenlerle çürük süt dişleri nasıl olsa bir süre sonra düşecek diyerek kesinlikle ihmal edilmemeli, mutlaka tedavi edilmelidir.

Lokal anestezi diş hekimliği uygulamalarının ağrısız gerçekleştirilmesi için önemli bir araçtır. Yapılacak tedavinin başarısını ve hastanın konforunu arttırır. Süt dişlerine anestezi yapmak alttaki dişi zedeler mi ya da süt dişlerinin tedavisi alttaki dişlere zarar verir mi gibi düşünceler son derece yanlıştır. Süt dişinin tedavisi için yapılacak anestezi belirli anatomik bölgelere uygulandığı ve diğer ilaçlar gibi bir süre sonra vücuttan atıldığından alttaki dişe hiçbir zararı bulunmamaktadır.

Çürük veya travmatik yaralanma gibi nedenlerle, tedavi edilemeyecek derecede enfekte olan süt dişleri çekilerek ağızdan uzaklaştırılmalıdır. Ağızdan uzaklaştırılan süt dişlerinin yerine bir süre sonra kalıcı bir diş geleceği için o boşluğun kapanmaması gereklidir. Bu amaçla çekilen süt dişlerinin boşluklarına yer tutucu adı verilen apareylerin uygulanması gerekir. Aksi takdirde çekilen süt dişinin boşluğuna yandaki dişler kayarak yerleşirler ve kalıcı dişin süreceği yeri daraltırlar. Bu şekilde organizasyonu bozulan diş dizisini düzeltmek için hem çok uzun hem de maliyeti yüksek tedaviler gerekebilir. Çok daha düşük maliyetle uygulanabilen yer tutucu apareyler ile diş arklarında yer kayıplarının meydana gelmesi kolayca önlenebilir.

Çocukların tamamen dişsiz doğması çok nadir rastlanan bir olgudur. Bununla birlikte, bazı sendromlarda ağız-diş sisteminin bir bulgusu şeklinde veya hastalıklardan bağımsız olarak tam veya kısmi dişsizlik görülebilir. Bu gibi durumlarda çocuğa çiğneme, konuşma, estetik gibi fonksiyonların kazandırılması amacı ile diş protezleri uygulanmalıdır. Yapılan protezlerin çocuğun büyüme ve gelişimi takip edilerek periyodik olarak yenilenmesi gereklidir.